สังข์ทอง ตอน กำเนิดพระสังข์
สวมกอดบาทพระมารดา ซบเกศาพลางทางร้องไห้
แม่ต่อยสังข์แตกแหลกไป ร่ำไรเสียดายไม่วายคิด
เหมือนแม่ฆ่าลูกให้ม้วยมรณ์ มารดรไม่รักแต่สักนิด
พระแม่ต่อยหอยสังข์ดั่งชีวิต จะชมชิดลูกนี้สักกี่วัน
บทละครเรื่อง สังข์ทอง ตอนกำเนิดพระสังข์
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
เดินพลางทางอุ้มลูกพลาง เห็นทุกข์แม่บ้างพ่อสังข์เอ๋ย
บุกป่าฝ่าไพรแม่ไม่เคย เพราะกรรมทรามเชยเจ้าเกิดมา
เป็นคนหรือจะได้มาเป็นเพื่อน มีเหมือนไม่มีโอรสา
ทั้งนี้เพราะอีจันทา กับอ้ายโหรามันรู้กัน
บทละครเรื่อง สังข์ทอง ตอนกำเนิดพระสังข์
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
มาจะกล่าวบทไป เทพไท้สิงสู่อยู่พฤกษา
สงสารนางจันทร์กัลยา เจ้ามาเหนื่อยยากลำบากกาย
เทพบุตรจุติมาบังเกิด กำเนิดผิดพ้นคนทั้งหลาย
บุญญาธิการนั้นมีมากมาย จะล้ำเลิศเพริศพรายเมื่อปลายมือ
ถึงตกน้ำตกไฟก็ไม่ไหล ตกในกองกูณฑ์ไม่สูญชื่อ
จะได้ผ่านบ้านเมืองเลื่องลือ อึงอื้อดินฟ้าบาดาล
คู่สร้างกับนางรจนา มารดาจะสุขเกษมศานต์
นิ่งไว้จะยากลำบากนาน กุมารซ่อนตนจะดลใจ
จึงบันดาลให้เห็นเป็นไก่ป่า กินข้าวมารดาหาช้าไม่
ขันก้องร้องตีกันมี่ไป คุ้ยเขี่ยข้าวให้กระจายดิน
บทละครเรื่อง สังข์ทอง ตอนกำเนิดพระสังข์
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
เมื่อนั้น พระสังข์ซ่อนอยู่ก็รู้สิ้น
พระแม่ไปป่าเป็นอาจิณ ในจิตคิดถวิลทุกเวลา
จะใคร่ออกช่วยพระแม่เจ้า สงสารผ่านเกล้าเป็นหนักหนา
เหนื่อยยากลำบากกายา กลับมาจนค่ำแล้วร่ำไร
ไม่ว่าลูกน้อยเป็นหอยปู อุ้มชูชมชิดพิสมัย
พระคุณล้ำลบภพไตร จะออกให้เห็นตัวกลัวการ
ไก่ป่าพาฝูงมากินข้าว ของพระแม่เจ้าอยู่ฉาวฉาน
คุ้ยเขี่ยเรี่ยรายทั้งดินดาน พระมารดามาเห็นจะร่ำไร
บทละครเรื่อง สังข์ทอง ตอนกำเนิดพระสังข์
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
เยี่ยมลอดสอดส่องดูทั้งซ้ายขวา จะเห็นใครไปมาก็หาไม่
ออกจากสังข์พลันทันใด ฉวยจับไม้ได้ไล่ตี
กอบเก็บข้าวหกที่ตกดิน ผันผินลอยลับขยับหนี
เหลียวดูผู้คนชนนี จะหนีเข้าสังข์กำบังตน
หุงข้าวหาปลาไว้ท่าแม่ ดูแลจัดแจงทุกแห่งหน
ช่วยขับไก่ป่าประสาจน สาละวนเล่นพลางไม่ห่างดู
บทละครเรื่อง สังข์ทอง ตอนกำเนิดพระสังข์
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
ข้าวปลุกสรรพเก็บปิด เห็นผิดเร่งคิดอางขนาง
โฉมตรูมาดูข้าวพลาง แล้วนางมาถามตายาย
ไม่กินข้าวปลาอาหาร เยาวมาลย์รำพึงคะนึงหมาย
คอยดูให้รู้แยบคาย อุ้มเอาลูกชายไม่สงกา
พินิจพิศดูแล้วทูลเกศ น้ำเนตรหลั่งไหลทั้งซ้ายขวา
จวนรุ่งพุ่งแสงสุริยา ทำเป็นไปหาสาแหรกคาน
บทละครเรื่อง สังข์ทอง ตอนกำเนิดพระสังข์
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
เมื่อนั้น พระกุมารเยี่ยมหอยลหา
ไม่แจ้งว่าองค์พระมารดา แฝงฝาคอยอยู่ไม่รู้กาย
สงัดเงียบผู้คนไม่พูดจา เล็ดลอดออกมาแล้วผันผาย
นั่งที่นอกชานสำราญกาย เก็บกรวดทรายเล่นไม่รู้ตัว
มารดาซ่อนเร้นเห็นพร้อมมูล อุแม่เอ๋ยพ่อคุณทูนหัว
ซ่อนอยู่ในสังข์กำบังตัว พ่อทูนหัวของแม่ประหลาดคน
ย่างเข้าในห้องทับจับได้ไม้ ก็ต่อยสังข์ให้แหลกแตกป่น
พระสังข์ตกใจดั่งไฟลน จะหนีเข้าหอยก็จนใจ
บทละครเรื่อง สังข์ทอง ตอนกำเนิดพระสังข์
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
ฟังเอยฟังลูกว่า พระมารดาเสียวใจไหวหวั่น
กอดจูบลูบเนตรเกศกรรณ ร่วมวันขวัญตาพ่อว่าไย
สิ้นเคราะห์สิ้นกรรมทำมา ลูกยาอย่าว่าแม่เสียวไส้
ตกทุกข์ได้ยากลำบากใจ เพราะอ้ายหอยสังข์มันจังฑาล
บิตุรงค์หลงกลอีคนพาล ไม่ช้าไม่นานจะคืนวัง
บทละครเรื่อง สังข์ทอง ตอนกำเนิดพระสังข์
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย